Słowniczek 1/ 3, czyli 100 słów

Czy masz prywatny notes do zapisywania słówek? 

W naszych czasach możemy go mieć w swoim urządzeniu mobilnym. Ba, stworzono nawet apki, dzięki którym sami tworzymy własne fiszki oraz mamy zaplanowane inteligentne powtórki.

Są też tradycjonaliści, którzy w swoich papierowych zeszytach, swoim pisakiem, tworzą swoje niepowtarzalne notatki. Czy tak, czy tak, dla pewnego porządku warto mieć takie cudo. Wtedy wiadomo, które słowa były 'uczone', i które powinniśmy pamiętać. 

To jedna sprawa. Pozostaje jeszcze kwestia samego zapisu, czyli opis tego, jak 'to' zamigać. Podam za chwilę sposób pierwszy, z kilku, o których wiem. To pomysły stosowane od lat, jedne przypadną komuś  do gustu bardziej, inne mniej. A ktoś jeszcze stwierdzi, że to nie dla niego, takie notowanie, i może mieć trochę racji. Wszak, takie notatki powstawały wtedy, gdy zapis na mobilnych nośnikach był nieosiągalny, a zapamiętać jakoś wiedzę trzeba było. 

Wiadomo, zawsze można popatrzeć na filmik ze znakiem. Czasem jednak ktoś uzna, że wersja 'opisowa' bardziej mu odpowiada, a czasem może się okazać, że danego słowa w żadnym słowniku czy apce po prostu nie ma. Dlatego warto korzystać z obu form zapisu, jedna uzupełnia drugą. 

Jak zapisać ciszę- sposób 1.

Na początek kilka 'skrótów', propozycji, taka legenda:

prawa i lewa- dłonie, o których mowa

piąstka- zaciśnięta pięść, łącznie z kciukiem

jedynka- zaciśnięta pięść z odchylonym kciukiem

'lejce'- układ dłoni przypomina właśnie tę czynność, dłoń zaciśnięta w piąstkę, kciuk wypycha lekko palec wskazujący

piątka zamknięta- palce złączone, kciuk czasem może odstawać

piątka otwarta- palce otwarte

'dzióbek'- cztery złączone palce łączą się z kciukiem

kant dłoni w dół, do przodu, w bok

wierzch dłoni w dół, w górę, w bok

wnętrze dłoni w dół, w górę, w bok

Bazując na powyższym, tworzysz własne zapiski. Możliwości są nieograniczone.

Przykładowe słowa:

Ja- palcem wskazującym pokazuję siebie (kciuk schowany)

Język- palcem wskazującym 2x dotykam dolnej wargi 

Migać- prawa i lewa piątka (palce otwarte), wnętrzami do siebie, w niewielkiej odległości, wykonują naprzemiennie 'kółka'.

Oczywiście, kiedy zobaczysz ten znak na żywo, to przypomni ci się, że 'kółka' miały być robione 'w przód', ale w jednej osi.

Uczyć się- prawy 'dzióbek' na wysokości czoła, kantem dłoni do przodu, 2x ruch do dołu, w nadgarstku, w stronę prawej części czoła

I mamy zdanie:

• Uczę się języka migowego.

Ja język migać uczyć się.

I wiem, że aby zrobić taki opis, to trzeba się zastanowić, poświęcić trochę czasu, ale później okaże się to nieocenioną pomocą.

Ten wpis rozpoczyna trzyczęściowy cykl 'notatkowy'. Wiadomo, jak zwykle, każdy zrobi, co uważa, ale możliwe, że niektóre sugestie okażą się pomocne. 

100 podstawowych słów

Nowy język, nowe słowa. I ciekawe stwierdzenie, dość motywujące: 50% rozmów w większości języków obcych to 100 słów. Wynika z tego, że jeżeli skupimy się na nich i postaramy się je rozpoznawać, będzie to sporym ułatwieniem w rozumieniu określonego języka. 

Może PJM? 

Spis podam w porządku alfabetycznym, niektóre słowa w języku migowym nie występują, do nich dodam wyjaśnienie. 

1- 20

albo/ lub     ale     bardzo     ciągle/ zawsze/ wciąż     czasem/ czasami    często     część   dlaczego    do       do widzenia    dużo    duży    dziękuję    gdzie     halo    inny    iść    jak    jaki    jeden   

     

21- 40

jeśli/ jeżeli    kiedy    kochać    kto    który    lubić    ludzie    mało    mały    mieć      miejsce  mniej    mój/ moje     mówić     móc    myśleć    nad    następnie    niektóry    nie

'Na' w PJM przedstawiane jest obrazowo, czyli polskie 'na stole', 'na ulicy', 'na przyjęciu', trzeba przedstawić w inny sposób. Przykład: 'ulica korek było', spełnia funkcję 'na ulicy był korek'. Wiadomo, pisałem o zatrzęsieniu aut, bo z korkiem od wina byłoby trochę inaczej, choć zasada 'na ulicy' jest podobna. Tak jak w języku polskim, jedno słowo, a znaczeń wiele. 

41- 60

nigdy    nowy    od    ostatni    pewien/ na pewno    pierwszy/ najpierw    po     pod    ponieważ/ bo/ dlatego     potem    powiedzieć    prawie    proszę    przed      przy    przyjaciel     przyjść    robić    rzecz     sam     

W PJM nie powinno nadużywać się zwrotu 'dlatego', 'bo'. Są pewne wyjątki, naprawdę rzadkie, poza tym, jeżeli ktoś odczuwa nieodpartą potrzebę migania tych słów, to jest piękny i naturalny  'zamiennik'.

61- 80

szczęśliwy     tak    taki sam/podobny    teraz    trochę     tylko     używany    wewnątrz           w tym    widzieć    wiedzieć     wiele    więcej    witać    wszystko    z/ razem    zewnątrz    zły    znaleźć    znowu 

          

Na pewno domyśliliście się, że literki 'z' tak po prostu nie migany. Zamiast tego jest 'razem' w kilku odmianach. Zwrot 'z rodziną' w PJM przedstawimy więc: 'ja/ ty/ my rodzina razem'.

81- prawie do 100

Napisałem 'prawie', ponieważ na pierwszy rzut oka, nie ma pełnej setki, ale w PJM niektóre słowa pokazuje się co najmniej na dwa sposoby, więc sami widzicie. 

i/ też/ również    ich     ja     jest      mi/ mnie    my    nas     nasze    nic    on/ ona    oni     tam  ten/ ta/ to    twoje/ twój      tu/ tutaj      ty    was/ wasze    wy    

          

Znany polski łącznik 'i' w PJM zastępowany jest zazwyczaj przez 'też', sam natomiast nie jest stosowany.

Przykładowe zdania                  

Jeżeli dobrze pamiętam, niektóre wcześniejsze lekcje zawierały słownictwo z różnych dziedzin, w sumie kilkadziesiąt znaków. Wróćcie do nich podczas ćwiczeń. Można także zajrzeć na Przydatne strony i zobaczyć jak 'coś' jest migane. Tak jak pisałem, zrobiono już sporo fajnych filmików z nagranymi znakami, dlatego też ja nie będę się tym chwilowo zajmował. 

A teraz posłużymy się tą 'setką' i ułożymy kilka zdań lub zwrotów wykorzystujących dotychczasową wiedzę. Pewnie będziecie mieli też swoje pomysły.

Proste i jakże potrzebne zwroty. 

I dodać możemy ćwiczenie stosowane od lat, czyli pewne elementy w zdaniu zostawimy, a inne zamienimy. 

• Przyszło dużo ludzi. 

Ludzie przyjść dużo. 

(można w miejsce 'dużo' wstawić 'mało' i mamy dodatkowe zdanie)

• Nie wiem gdzie pójść.

Pójść gdzie? Ja nie wiem.

(usuń 'nie' i już będzie wiadomo, gdzie iść)

• Dlaczego przyszedłeś?

Przyjść dlaczego?

• Znalazłem długopis.

Długopis znaleźć (udało)

(jakie już znaki przedmiotów potrafisz pokazać?, było już kilka, trzeba poszukać w  

Znaki oparte na skojarzeniach, a jak dodasz 'nie', to znaczy, że dalej coś jest zgubione)

• Podoba mi się to miejsce. 

Tutaj/ przestrzeń podobać.

(zawsze można zmienić na 'tam' i dodać 'nie')

• To są moi przyjaciele. 

Oni przyjaciel mój.

('oni' zamień na 'on' czy 'ona')

• Jak myślisz?

Myśleć (pytająca mimika)

• Co robisz?

Robić (pytająca mimika)

• Gdzie idziemy?

My pójść gdzie?

('my' zamień na 'ty', 'ona')

• Nigdy tam nie pójdę.

Tam (ja) pójść? Nigdy.

• Niektórzy ludzie nie przepraszają.

Ludzie niektórzy oni przepraszać? Nie ma. 

(to jeden z wariantów tłumaczenia drugiej części zdania, można też tylko zaprzeczyć głową albo użyć zwrotu 'nie robią')

I jeszcze inaczej:

• Dzień dobry.
• Witam.
• Mam na imię... A ty?

Ja imię- ty? 

(pytanie w PJM zadajemy poprzez przybranie odpowiedniego wyrazu twarzy i pochylenia lekko głowy)

• Jestem słyszący, ale uczę się języka migowego.

Ja słyszeć, ale język migowy uczyć.

(słówko 'ale', jest stosowane podczas migania, nie lubię go, ponieważ jest mocno eksploatowane. Z tego powodu stosuję je naprawdę tam, gdzie zachodzi absolutna konieczność)

• Proszę, powtórz/ napisz na kartce/ napisz sms/ wyślij mejla.

Proszę powtórka.

Proszę kartka pisać. 

Proszę sms wysyłać.

Proszę mejl wysyłać.

(wiadomo, skoro używamy słowa 'proszę', powinniśmy przybrać proszący wyraz twarzy. Poza tym 'pisać' i 'wysyłać' to czasowniki kierunkowe, a o tym było niedawno. Znak migamy 'od' naszego rozmówcy 'do' siebie, bez konieczności używania słów 'ty', 'mi')

• Zapraszam. 
• Tam jest wieszak/ szatnia. Można zostawić ubranie.

Tam wieszak/ szatnia. Ubranie zostawić można.

• Chcesz coś do picia?

Pić chcesz?

('jeść', 'spać', 'oglądać'/ chcesz?)

• Kawa, herbata, woda?
• Częstuj się.

(pokazujemy zapraszającym gestem, w stylu 'proszę')

• Tutaj nie wolno palić.

Tu palenie nie wolno.

('można')

• Tutaj nie można pić alkoholu.

Tu alkohol pić nie wolno.

('można', zwrot 'pić alkohol', to jeden znak)

• Dzieci muszą być pod opieką. 

Dzieci opieka/ nadzór musi.

• Pracujemy od 8 do 16. Soboty nieczynne. 

My praca godzina 8 do 16. Sobota zamknięte.

(zmień godziny pracy)

• To jest bezpłatne, weź sobie. 

To darmo, weź.

(wskazujemy 'co' konkretnie jest darmo, 'weź' to czasownik kierunkowy)

• Internet jest bezpłatny.

Internet darmo.

('płacić')

• Chcę dokonać rezerwacji. 

Ja rezerwacja chcę.

• Możesz zrobić rezerwację osobiście, telefonicznie lub mejlowo.

Ty rezerwacja jak? (Sam) Przychodzić, telefon wysłać, mejl wysłać. 

• Przyjdzie 5 Głuchych osób. Będzie tłumacz?

Głuchy 5 przyjdzie. Tłumacz będzie?

• Tak, tłumacz będzie.

• Spotkanie potrwa 2 godziny.

Spotkanie 2 godziny. 

(tutaj jest kilka wariantów, zawsze można pokazać, od której do której)

• Parking jest płatny.

Parking płacić potrzeba.

• Miło było spotkać. 

Spotkać miło.

• Do zobaczenia// do widzenia.

I mamy mini- dialog. 

Miłych ćwiczeń. Podczas warsztatów te zdania możemy także przepracować na żywo. 

Wkrótce o następnym słowniczku oraz o innym sposobie zapisywania ciszy.

Udanego przebywania ;)